Unijna dyrektywa MID już obowiązuje, ale co to oznacza?
Z dniem 30 października ub. roku upłynął okres przejściowy, podczas którego obowiązywały jednocześnie stare i nowe (zawarte w unijnej dyrektywie MID) przepisy tworzące system oceny zgodności urządzeń pomiarowych. Jaki jest wymiar praktyczny finalnego odejścia od dawnych regulacji i pełnego przejścia z systemu prawnej kontroli metrologicznej na system oceny zgodności?
Unijna dyrektywa 2004/22/WE, nazywana dyrektywą MID – Measuring Instrument Directive (pol.: dyrektywa dotycząca urządzeń pomiarowych) została ustanowiona 31 marca 2004 roku i jest jedną z dyrektyw tzw. „nowego podejścia”. Stanowią one realizację wprowadzonej w latach 1990-1993 we Wspólnocie Europejskiej zasady modułowej oceny wyrobów. Zgodnie z nią, ocena produktów dotyczyć ma jedynie spełniania przez nie zasadniczych wymogów, które wyszczególnione są w dyrektywach. Producent musi więc wykazać, że jego wyrób jest zgodny z normą zharmonizowaną z określoną dyrektywą.
Dyrektywy „nowego podejścia”, w tym dyrektywa MID, to kolejne rozwiązania prawne UE, które wspierać mają realizację swobody przepływu towarów w obrębie Unii. Nie był to jednak jedyny powód wprowadzenia MID. Dopuszczenie do obrotu wodomierzy i ciepłomierzy jedynie w oparciu o przepisy krajowe oznaczało, że nowe rozwiązania technologicznie nie znajdowały odbicia w obowiązujących przepisach. Regulacje wprowadzone w dyrektywie MID znosiły krajowe systemy prawnej kontroli metrologicznej i wprowadzały w ich miejsce jednolity system oparty o system oceny zgodności.
- W Polsce poprzedni system prawnej kontroli metrologicznej przestał obowiązywać 29 października 2006 roku, ale do 29 października 2016 roku trwał okres przejściowy, gdy zastosowanie miały zarówno stare, jak i nowe regulacje. Urządzenia wprowadzone do obrotu w tym okresie na podstawie starych przepisów w dalszym ciągu mogły być legalizowane powtórnie. Wraz z upływem okresu przejściowego obowiązują jednak już tylko przepisy ustanowione w dyrektywie MID. Mimo trwania okresu przejściowego każdy nowy wodomierz, skonstruowany po 29 października 2006 roku, objęty już był systemem oceny zgodności, na podstawie wytycznych z Rozporządzenia Ministra Gospodarki z 18 grudnia 2006 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla przyrządów pomiarowych.– wyjaśnia Jan Bejszer, dyrektor techniczny BMETERS Polska Sp. z o.o.
Decyzje zatwierdzenia typu dla urządzeń pomiarowych wydanych przed 30 października 2006 roku zachowują swoją ważność aż do wygaśnięcia wskazanego w tych decyzjach terminu ważności, jednak nie później niż do 29 października 2016 roku – czyli do końca okresu przejściowego. Oznacza to w praktyce, że od 30 października 2016 nie można wprowadzić do użytkowania urządzenia, którego zatwierdzenie typu zostało wydane na podstawie starych przepisów. Można je jednak ponownie legalizować.
Nieobowiązujący już stary system zakładał, że prezes Głównego Urzędu Miar zatwierdzał, a jednostka administracyjna miar legalizowała urządzenie pomiarowe, które wprowadzane było po raz pierwszy do obrotu. Nowe rozwiązania prawne zastąpiły obowiązek legalizacji pierwotnej – wprowadzoną przez dyrektywą MID - koniecznością dokonania oceny zgodności i przedłożenia certyfikatu badania typu urządzenia, przed wprowadzeniem go do użytkowania.
Wprowadzenie dyrektywy MID oznacza, że producent z Unii Europejskiej, który chciałby wprowadzić na polski rynek swoje urządzenia pomiarowe, nie musi już występować z wnioskiem o jego zatwierdzenie, jeżeli w jednym z państw członkowskich taki dokument został już wystawiony. Wystarczające będzie jedynie, aby producent lub jego przedstawiciel (np. oficjalny dystrybutor) przedstawił deklarację zgodności. Oczywiście działa to również w drugą stronę: producent z Polski nie musi starać się o zatwierdzenie swoich wodomierzy lub ciepłomierzy przed wprowadzeniem ich do sprzedaży w innych państwach członkowskich UE.
Wprowadzony do obrotu produkt musi spełniać zharmonizowane standardy, czyli być zgodny z normą zharmonizowaną z dyrektywą. Przykładowo: dla wodomierzy norma zharmonizowana z dyrektywą MID to EN14154 (części 1-3). Jeżeli przyrząd pomiarowy jest zgodny z normą zawartą w dyrektywie Measuring Instruments Directive, wówczas otrzymuje on znak zgodności CE, który może być umieszczony na urządzeniu i jego opakowaniu.
Należy przy tym pamiętać, że jeżeli przyrząd pomiarowy, z uwagi na swoją konstrukcję, powinien zostać poddany ocenie zgodności z dyrektywą inną niż MID (np. z dyrektywą niskonapięciową LVD lub dyrektywą dotyczącą kompatybilności elektromagnetycznej EMC), wówczas musi przejść badanie na zgodność także z normami zawartymi w tych dyrektywach.
Foto.: Freepik
